Son yıllarda, Türkiye'de tarım ve hayvancılık alanında yaşanan sorunların en belirgin örneklerinden biri çoban krizidir. Yüksek maaş tekliflerine rağmen, 70 bin lira gibi cazip bir ücreti bile yeterli görmeyen çobanlar, birçok çiftlik ve hayvan sahibi için sorun oluşturmaya devam ediyor. Bu durum, yalnızca hayvancılığın geleceğini değil, aynı zamanda kırsal yaşamı da derinden etkiliyor. Peki, bu krizin arkasında yatan nedenler neler? Hangi çözüm yolları mevcut?
Çobanlık, Türkiye’de geleneksel bir meslek olmasına rağmen, günümüzde birçok kişi için cazibesini kaybetmiş durumda. Ülkemiz, geniş mera arazileri ve zengin hayvan varlığı ile tanınırken, bu alandaki iş gücü sıkıntıları da giderek derinleşiyor. Gözde bir meslek olan çobanlık, geçmişte ailelerden çocuklara aktarılan bilgi birikimi ve tecrübe ile sürdürülen bir yaşam biçimiyken, günümüzde daha fazla genç bireyin kentlerde daha cazip iş fırsatları araması nedeniyle cazibesini yitiriyor.
70 bin lira gibi yüksek maaş teklifleri, birçok sektörde normal bir işte çalışan bireyler için hayal gibi görünebilirken, çobanlık mesleğinin zorlukları da göz önünde bulundurulmadığında, bu cazibeyi azaltıyor. Çobanın sabahın erken saatlerinde kalkması, zorlu hava koşullarında doğada çalışması ve hayvanlarla sürekli olarak ilgilenmesi, genç neslin beklentileri ile örtüşmüyor. Bunun yanı sıra, köy yaşamının getirdiği sosyal hayat eksikliği ve izole bir yaşam da bu mesleğe olan ilgiyi azaltan faktörlerden biri olarak öne çıkıyor.
Bu krizin çözümü için, sadece maaş artırmak yeterli olmayabilir. Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın teşvikleri, gençlerin bu alana yönlendirilmesi ve kırsal kalkınma projeleri ile desteklenmesi, çobanlık mesleğinin yeniden canlanmasına yardımcı olabilir. Ayrıca, çobanların çalışma şartlarının iyileştirilmesi, sosyal ve psikolojik destek mekanizmalarının oluşturulması da önemli bir yer tutuyor. Gençlerin bu mesleği tercih etmeleri için, meslek liselerinde çobanlık ve hayvancılık eğitimlerine ağırlık verilmeli, staj programları ile yeni nesil iş gücüne kazandırılmalıdır.
Hayvancılığın ve çiftçiliğin sürdürülebilirliği, ülkelerin gıda güvenliği açısından kritik bir öneme sahip. Dolayısıyla, bu kriz yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda sosyal ve kültürel bir mesele olarak da ele alınmalı. Uzun vadede, kırsal alanların kalkındırılması, eğitim olanaklarının artırılması ve daha cazip bir yaşam sunulmasıyla, çobanlık mesleğine olan ilginin yeniden artırılması hedeflenmelidir.
Sonuç olarak, Türkiye'nin çoban krizinin çözüme kavuşturulması için tüm paydaşların iş birliği yapması gerekiyor. Bu sadece hayvancılıkla sınırlı kalmayıp, aynı zamanda kırsal yaşamın tüm yönlerini de kapsayan bir mesele olarak değerlendirilmelidir. 70 bin lira gibi yüksek maaşların, ilk bakışta cazip görünebileceği kabul edilse bile, ruhsal ve fiziksel zorluklar göz önüne alındığında bu mesleğe yönelen kişi sayısının artırılması için köklü değişimlere ihtiyaç olduğu aşikardır.
